Nếp Hương - tạo dựng nét riêng

Từ rất sớm, bố tôi đã nuôi hy vọng tôi sẽ thành một họa sỹ, vì không rõ bằng cách nào ông phát hiện năng khiếu hội họa của tôi từ khi tôi còn học lớp một, mới từ trường quê chuyển lên học ở Hà Nội. Ngày hai buổi, ông đèo xe đạp đưa đón tôi học lớp vẽ ở Cung Thiếu Nhi. Ông chăm chú theo dõi từng buổi học của tôi, động viên tôi bằng cách treo trang trọng lên tường nhà những bức vẽ được chấm điểm cao của tôi. Hết thời gian học ở Cung Thiếu Nhi, ông xin cho tôi vào lớp vẽ của thầy Phạm Viết Song. Tôi mau chóng trở thành học trò cưng của thầy. Cứ thế, vừa học văn hóa vừa học vẽ, đến năm lớp mười, tôi đã có tranh treo ở các triển lãm Mỹ Thuật toàn quốc và Hà Nội. Thầy Phạm Viết Song đến từng triển lãm xem tranh, chúc mừng tôi. Cả hai thầy trò đều cảm động. Thầy khuyên tôi nên xin vào trường Đại Học Mỹ Thật Hà Nội. Khi đất nước chuyển sang cơ chế thị trường, cơ quan bố tôi có chỉ tiêu cho con em đi lao động nước ngoài. Bố con tôi phải tính toán nhiều ngày, rất căng thẳng. Nhiều người thân cũng góp ý. Tôi nghĩ: Nếu có chí thì ở đâu cũng học vẽ được theo kiểu vừa làm vừa học, nhà nghèo, thôi hãy cứ đi lao động ít năm rồi sẽ học vẽ sau cũng không muộn. Những năm ở Tiệp Khắc, một nước có nền văn hóa đặc sắc, nhất là về kiến trúc cổ, tôi tranh thủ vẽ trong những ngày nghỉ. Tôi vẽ mê man những rừng cây, những lâu đài cổ, những con sông… Về nước, đúng vào lúc chú của tôi là chủ cơ sở sản xuất bánh đậu xanh Bảo Hiên, cần tôi giúp mở đại diện nhà bánh ở Hà Nội. Ba năm lao động, công sức của tôi cũng đóng góp với gia đình giải quyết được một số khó khăn trong đời sống, nhưng vẫn còn ngổn ngang bao lo toan. Cái cảnh bố tôi gò lưng tô màu cho từng nhãn hàng hóa bán cùng với bánh đậu xanh, rồi lễ mễ xách hàng đi giới thiệu khắp Hà Nội khiến tôi một lần nữa hoãn học vẽ, tuy không dễ dàng chút nào. Việc làm đầu tiên của tôi là trình bày và đưa in nhiều màu một số nhãn hàng cần thiết. Sau đó là thiết kế toàn bộ cửa hàng, lô gô cửa hàng đến những tủ hàng, bố trí các ngăn hàng sắp xếp các tên hàng trăm mặt hàng sao cho khách dễ tìm, dễ chọn. Nhiều khách qua đường ghé thăm cửa hàng chưa phải để mua hàng mà chỉ để ngắm và khen ngợi. Điều ấy động viên tôi, khiến tôi quên mệt nhọc. Công việc cứ cuốn tôi đi, ngày này sang ngày khác. Nhiều bạn học phổ thông với tôi ngày nào, cùng có chí hướng theo hội họa như tôi, nay đã thành những họa sỹ. Tôi đến nhà họ chơi, xem những tác phẩm của họ, có lúc thấy mủi lòng. Còn các bạn tôi thì lại mừng cho tôi, an ủi: “Cậu chọn con đường này là đúng đấy, nghề họa trong xã hội ngày nay chẳng được như xưa, làm nghệ thuật đúng đắn thì chẳng bán được tranh, chạy đua theo thị trường thì thấy lương tâm cắn rứt. Cậu yên tâm đi, bọn chúng tớ sẽ kéo cậu đi vẽ như ngày nào”. Tôi thầm nghĩ: Mình đang trên một đoạn đường rẽ dài đằng đẵng với biết bao công việc của nghề kinh doanh, chẳng biết bao giờ dứt ra được. Những khi về căn hộ quen thuộc sống với bố mẹ, tôi thấy lòng thư thái hẳn. Những bức tranh từng dự triển lãm, bố tôi vẫn giữ rất cẩn thận, tự tay bố tôi mua khung mới, chúng như mang sắc thái mới, đón chào tôi, trò chuyện với tôi. Tôi để ý, đã lâu lắm, bố tôi không nhắc đến bất cứ chuyện gì dính dáng đến hội họa với tôi. Tôi biết bố tôi cũng có nỗi buồn như tôi, đã không đạt được mong muốn cháy bỏng một thời. Tôi quý trọng bố tôi thêm. Trên đời có mấy ai thỏa nguyện mọi ước mơ. Tôi trở lại với công việc hàng ngày, với sự bình tĩnh, tự tin, vì ít ra, những hiểu biết về hội họa mà thầy Phạm Viết Song đã truyền thụ cho tôi ngày ấy, vẫn còn ở trong tôi mãi, giúp tôi giữ được cái vẻ đẹp riêng của cửa hàng, nơi đem lại đời sống thoải mái, yên tâm cho gia đình tôi trong cơn khủng hoảng kinh tế toàn cầu này.